09-07-2024 LEMMER – Elf maatschappelijke organisaties en 5000 bedrijven roepen de nieuwe minister van Infrastructuur & Waterstaat op om schoon en voldoende water tot topprioriteit te maken.
AARDige Buren, Aedes, ANWB, Biohuis, Bouwend Nederland, Caring Farmers, Natuurmonumenten, Natuur & Milieu, NEPROM, Vereniging Eigen Huis en Vewin met hun achterban van ruim 6,5 miljoen Nederlanders en 5000 bedrijven en woningcorporaties roepen de nieuwe minister van Infrastructuur & Waterstaat Barry Madlener op om schoon, voldoende en betaalbaar water voor mens en natuur te waarborgen in het nieuwe regeringsprogramma. Dit initiatief komt voort uit de dringende noodzaak om waterkwaliteit en -beschikbaarheid in Nederland te verbeteren in het licht van groeiend watergebruik, toenemende vervuiling en klimaatverandering.
Schoon water buiten bereik met huidig beleid
Schoon en voldoende water is van vitaal belang voor een gezonde leefomgeving voor mensen, landbouw, natuur, recreatie en de bouw. Voor welzijn én welvaart. De recente bevindingen van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (Rli) geven aan dat met het huidige kabinetsbeleid de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) voor 2027 niet haalbaar zijn. Zonder aangescherpte maatregelen zullen deze doelen zelfs na 2027 buiten bereik blijven. Ook de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) heeft onlangs in een signaalrapportage gewezen op de noodzaak van betere bescherming van de waterkwaliteit.
Slechte staat wateren vraagt om actie
De organisaties roepen met het manifest de nieuwe minister van Infrastructuur & Waterstaat op om schoon, voldoende en betaalbaar water tot topprioriteit te maken in het regeringsprogramma dat deze zomer wordt uitgewerkt. De ondertekenaars benadrukken dat de slechte staat van onze wateren niet alleen de natuur, landbouw en drinkwaterbronnen bedreigt. Het kan ook juridische en economische problemen veroorzaken, zoals vergunningenstops en beperkingen voor de bouw van nieuwe woningen en infrastructuur. Daarmee bedreigt een slechte staat van het water onze welvaart.
Tien concrete acties
Om de situatie te verbeteren, stellen de ondertekenaars tien concrete acties voor:
- Alle sectoren moeten bijdragen aan het verbeteren van de waterkwaliteit.
- Voldoende kaders en middelen zijn essentieel voor succes.
- Een heldere koers en sterke leiding zijn noodzakelijk.
- Lozingsvergunningen moeten up-to-date en KRW-proof zijn.
- Landbouw moet toekomstbestendig en waterbewust worden, zoals biologisch.
- Meer grip op grondwateronttrekkingen is noodzakelijk.
- Een duidelijke aanpak voor bouwprojecten om te voorkomen dat deze stilvallen door slechte waterkwaliteit.
- Rioolwaterzuiveringen moeten nieuwe vervuilende stoffen effectief kunnen filteren.
- Funderingsschade door fluctuerende grondwaterstanden moet worden voorkomen.
- Voldoende zwemlocaties voor recreanten moeten gegarandeerd worden.
Oproep tot actie
De opstellers van het manifest zijn bereid om hun bijdrage te leveren, door bijvoorbeeld water te bergen in en rondom natuur- en grondwaterbeschermingsgebieden en door klimaatbestendig te bouwen. Zij rekenen hierbij op duidelijke richtlijnen en ondersteuning van de overheid.
“Waterkwaliteit kan net als het PFAS- en stikstofdossier grote impact hebben op onze maatschappij. Als nu de juiste beslissingen genomen worden om de waterkwaliteit en -beschikbaarheid in Nederland te verbeteren, kunnen veel problemen voorkomen worden.” aldus Martijn Verwoerd, beleidsadviseur bij Bouwend Nederland. “Wij roepen de minister op om een stevige koers uit te zetten en de nodige beslissingen te nemen om deze uitdagingen het hoofd te bieden.”
Natuurmonumenten directeur Pim van der Feltz vult aan: “Dit manifest laat zien dat ons welzijn én onze welvaart afhankelijk zijn van schoon en voldoende water. Wij gaan hierover graag in gesprek met de minister.”
Natuur&Milieu
Directeur Marjolein Demmers van Natuur & Milieu: “Het is alarmerend dat we met burgerwetenschappers jaar op jaar vaststellen dat slechts 1 op de 5 kleine wateren in orde is. Het is tijd voor actie om te zorgen dat onze vennen, sloten en plassen weer een gezonde plek met schoon water, planten en dieren worden. En dat is echt mogelijk met concrete stappen, als deze minister lef toont en schoon water topprioriteit maakt.”
Caring Farmers
Caring Farmers: “Boeren hebben nu al veel last van de gevolgen van klimaatverandering: eerst extreem droge zomers en nu weer een heel nat voorjaar. Goed waterbeheer wordt steeds belangrijker, maar dat kan een boer niet alleen. Wij vragen duidelijk en stevig beleid vanuit de overheid voor voldoende en schoon water, zodat we ook in de toekomst gezond voedsel kunnen blijven produceren.”
Vewin
Voorzitter Pieter Litjens van Vewin: “De kwaliteit van onze drinkwaterbronnen staat in toenemende mate onder druk. Drinkwaterbedrijven moeten steeds meer zuiveren, de zuivering wordt zo steeds moeilijker, duurder én minder duurzaam. Dat kan niet de bedoeling zijn. Bronaanpak is noodzakelijk, wat er niet in komt, hoeven wij er ook niet uit te zuiveren.”
Biohuis
Directeur Laurens Nuijten van Biohuis: “Ook voor biologische boeren is het cruciaal dat er in de toekomst genoeg schoon en voldoende water is. Biologische boeren laten elke dag zien dat zij gezond en lekker eten kunnen produceren met zorg voor water en natuur. Het is daarom cruciaal dat consumenten meer en vaker biologisch voedsel kopen om het voor (meer) boeren mogelijk te maken om te schakelen naar biologisch.”
Aedes
We hebben een enorme woningnood in Nederland, we kunnen het ons niet veroorloven dat er wéér een bottleneck bijkomt. Nederland moet inzetten op schoon water en ervoor zorgen dat de woningbouw door kan gaan.” – Martin van Rijn, voorzitter Aedes.
NEPROM
Fahid Minhas, directeur NEPROM: “Project- en gebiedsontwikkelaars, verenigd in NEPROM, zetten zich in voor een duurzame toekomst door te investeren in klimaatbestendige bouw en waterbeheer. Voor voldoende en schoon water rekenen we op een heldere koers vanuit de overheid, zodat we samen een toekomstbestendige leefomgeving voor mens en natuur kunnen realiseren.”