02-12-2024 LEMMER – In 2022 zorgde luchtvervuiling door Nederland veroorzaakt voor 18 miljard euro aan gezondheidsschade. De landbouw had daarin met 7,1 miljard euro de grootste bijdrage. Dit blijkt uit berekeningen van die de redactie van het tv- en radioprogramma Pointer van KRO-NCRV maakte , waarbij en onderzoeksmethode van het Europees milieuagentschap EEA werd toegepast op Nederlandse uitstootgegevens van 15 schadelijke stoffen.
De redactie van Pointer bracht voor het jaar 2022 in kaart hoe schadelijke stoffen zoals stikstofoxiden, ammoniak en fijnstof zich door Nederland verspreiden van bron tot burger. De uitstoot van een ton ammoniak door de Nederlandse landbouwsector wordt bijvoorbeeld op 50.765 euro aan schade geschat.
De verspreiding van luchtverontreinigende stoffen verschilt per sector: uitstoot uit een hoge schoorsteen verspreidt zich anders en verder dan uitstoot op straatniveau. Ook verschilt de impact per land. In een dichtbevolkt land als Nederland hebben meer mensen last van een ton ammoniak dan in de meeste andere Europese landen. De bedragen zijn Nederlandse gemiddelden per sector en stof. Uit de schattingen komt een schadebedrag van in totaal 18 miljard euro voor de gezondheid in 2022.
In het onderzoek is gekeken naar de emissie van diverse sectoren en naar 860 specifieke bedrijfslocaties in Nederland. De uitstoot leidt onder meer tot verloren levensjaren, meer longziekten en hartklachten en daarmee tot meer zorgkosten. Milieu-econoom Sander de Bruyn van het Planbureau voor de Leefomgeving heeft de berekeningen van Pointer beoordeeld. “Het bedrag van 18 miljard euro is een welvaartsverlies dat direct optreedt. Als je de EEA-methode toepast, dan kom je inderdaad op een bedrag van deze orde van grootte uit.”
De landbouw zorgt volgens de berekeningen voor 7,1 miljard aan schade. Daarin bedraagt de schade via de ammoniakuitstoot door de rundveesector 3 miljard euro. De verkeer- en vervoersector, waar onder andere ook binnenvaartschepen en mobiele werktuigen uit de bouw bij horen, vormen met 5,3 miljard euro de tweede grootste bron van gezondheidsschade door luchtvervuiling. Industrie, energieproducenten en raffinaderijen zorgen voor 3,1 miljard euro aan schade.