11-01-2025 LEMMER – In haar promotieonderzoek heeft Clarisse Kraamwinkel gekeken naar de ecosysteemdiensten van Friese graslanden op veengrond en manieren om bodemgezondheid te verbeteren. Ze stelt vast dat de nu gebruikte Soil Navigator Tool ongeschikt is om bodemfuncties op veen te evalueren. Donderdag 16 januari hoopt de onderzoekster aan de Rijksuniversiteit Groningen te promoveren.
Gerichte aanpassingen van de modellen kunnen de Soil Navigator Tool beter toepasbaar maken voor veengrond. Ook bepleit Kraamwinkel de opname van bodemdegradatie in het ‘Planetary Boundaries Framework’, om bodemgezondheid wereldwijd onder de aandacht te brengen en bescherming en herstel te stimuleren.
Er blijkt een sterke negatieve wisselwerking tussen koolstof- en wateropslag enerzijds en nutriëntenrecycling en grasopbrengst anderzijds. Er moet een keuze worden gemaakt over welke diensten prioriteit krijgen. Voor veengronden zonder minerale deklaag is het advies het herstellen van natuurlijke veenecosystemen, vanwege hun bijzondere eigenschappen voor koolstof- en wateropslag.
Op vruchtbare veengronden met een minerale deklaag kan de agrarische functie behouden blijven, maar er is door ook veel ruimte om biodiversiteit, water- en koolstofopslag te verbeteren, zonder dat dit tot een sterke afname in grasopbrengst leidt, stelt de onderzoekster.
Om op perceelniveau ecosysteemdiensten te optimaliseren, is de Soil Navigator Tool ontwikkeld, die de huidige diensten beoordeelt en beheeradviezen geeft. Deze tool is ontworpen voor minerale bodems, maar presteert niet goed op veengronden. Het onderzoek van Kraamwinkel vormt de basis voor een nieuwe versie, specifiek voor veengronden.
Meer informatie is te vinden in het proefschrift ‘Exploring soil health across spatial scales: a case of Frisian peat grasslands‘ van Clarisse Kraamwinkel, waarvan delen openbaar zijn.