15-11-2023 LEMMER – Hoe verhoudt een hogere risicoscore voor vervoersarmoede zich tot de ervaring en beleving ervan? De samenhang tussen het risico op vervoersarmoede en ervaren problemen met bereikbaarheid is vrij zwak. Dat blijkt uit onderzoek van Planbureau Fryslân. Vooral sociaaleconomische factoren en motorvoertuigenbezit hangen samen met ervaringen en belevingen van vervoersarmoede.
Niet iedereen kan overal komen waar ze moeten of willen komen. Dit heet vervoersarmoede. Aan de hand van enquêtes en diepte-interviews heeft Planbureau Fryslân onderzoek gedaan naar de ervaringen van vervoersarmoede onder inwoners van Fryslân. Vervoersarmoede hangt vooral af van het huishoudinkomen, de sociaaleconomische status en het bezitten van een motorvoertuig. Daarmee lijkt voor Fryslân niet op te gaan dat vervoersarmoede een multidimensionaal probleem is, in tegenstelling tot wat in de literatuur wordt geschreven.
Gebruik van verschillende vervoersmiddelen
Kijkend naar het gebruik van vervoersmiddelen, wordt het duidelijk dat in Fryslân de auto ook het meest wordt gebruikt van alle vervoersmiddelen. Mensen met een hoog risico op vervoersarmoede gebruiken de auto in verhouding wel minder dan mensen met een laag risico op vervoersarmoede. Er is ook een verschil tussen mensen met een (zeer) lage en een hoge risicoscore in het gebruik van vooral de elektrische fiets; slechts 14% van de mensen met een hoog risico gebruikt deze wekelijks, tegenover bijna 40% van de mensen met een zeer laag risico.
Het ov wordt weinig gebruikt door beide groepen. Uit de open antwoorden en de diepte-interviews blijkt dat dit komt doordat kleine dorpen lastig te bereiken zijn met het ov, de afstand tot de haltes ver is en de reistijd lang is. Mensen met een hoge risicoscore op vervoersarmoede geven vaker aan niet overal te kunnen komen dan mensen met een (zeer) laag risico.
Gevoel van bereikbaarheid afhankelijk van locaties buiten Fryslân
Het valt op dat voor veel deelnemers aan het onderzoek hun gevoel van bereikbaarheid voor een deel wordt bepaald door de bereikbaarheid van bestemmingen buiten Fryslân en soms zelfs buiten Nederland. Zij geven aan dat de locaties erg ver zijn, vooral als ze afhankelijk is van het ov. Het verbeteren van zowel het nationale als het internationale openbaarvervoer netwerk zou daarom een wens zijn.
– PDF Vervoersarmoede in Fryslân: ervaringen en belevingen van inwoners14 november 2023 (Download)
– PDF Methodologische verantwoording 14 november 2023 (Download)